GẶP NHÀ THƠ GIANG THIÊN TƯỜNG QUA MƯỜI BÀI THƠ LỤC BÁT

Một ngày đầu tuần thuộc Tháng Tám Tây, 2012, tôi nhận được tập thơ Năng Chiều Còn Vương của Nhà Thơ Giang Thiên Tường do anh Triệu Huỳnh Võ gởi qua Bưu Điện với đề tặng và chữ ký của tác giả. Tôi ngạc nhiên vì tôi chưa từng quen với anh Giang Thiên Tường, nhưng lời viết tặng và chữ ký ở trang đầu làm tôi ấm lòng lắm vì như thể là đã quen và quý mến nhau lâu!

Tôi chưa quen với anh thật, cũng chưa gặp anh lần nào và chưa hề xem tập thơ anh đã ra mắt năm rồi mang tên Bên Bến Sông Buồn, nhưng đâu đó trên Báo Địa Phương, và trên các Web, tôi đã đọc những bài thơ của Giang Thiên Tường như đã quen thuộc.

Tôi qua Mỹ sau nên cũng không biết Tạp Chí Phù Sa ở Sacramento. Tôi chỉ biết anh Tô Hoà Dương tức nhà văn Tống Diên và nghe nói là anh của anh Tô Vĩnh Phúc tức tác giả Giang Thiên Tường mà tôi sắp nói lên cảm tưởng khi đọc Thơ Lục Bát của anh.

Tôi phải dài dòng như thế để tỏ rằng những suy nghĩ của tôi không hề dính dáng tới những chữ “thân quen hay bằng hữu”! Có chăng là một chút kính trọng đi kèm khi biết hai anh đều là con của Nhà Văn Bình Nguyên Lộc, một cây bút Miền Nam nổi tiếng mà tôi chỉ có dịp bắt tay một lần, đã lâu, lúc tôi còn nhỏ.

Trên tay tôi là Thi Phẩm Nắng Chiều Còn Vương của Nhà Thơ Giang Thiên Tường với nội dung chính là 49 bài thơ nhiều thể loại, trong đó có 10 bài thơ Lục Bát trải dài từ trang 10 đến trang 105 (không phải 50 bài và chỉ 3 bài Lục Bát như Nhà Văn Cao Thanh Tâm viết trong phần giới thiệu). Phần còn lại là phần in những bản nhạc phổ từ thơ Giang Thiên Tường.

Tôi chỉ lướt qua các thơ 7 chữ, 8 chữ, Song Thất Lục Bát và cả 5 chữ (loại thơ cô đặc như nước mắm kho quẹt, khó nuốt, mà hễ  nuốt được thì thành  ghiền!) và dừng lại lâu khi đọc những bài thơ Lục Bát.

Lục Bát, hai chữ tưởng ngon ăn mà làm khó biết bao Thi Sĩ! Người ta thấy Nguyễn Du qua Truyện Kiều hay Nguyễn Bính qua những vần Lục Bát êm xuôi là tưởng dễ. Không đâu! Lục Bát rất dễ làm vì người Việt mình quen nhiều với tục ngữ ca dao, nhưng rất khó làm mà tạo nên cảm xúc vì nếu Người làm Thơ không cẩn trọng, thơ Lục Bát sẽ làm cho Thơ rẽ qua nhiều ngã ba ngã bảy khó lường và sẽ gây tác dụng ngược khó bề thông cảm cho tác giả lẫn người đọc. Thêm nữa, Lục Bát bây giờ đã biến thức nhiều, không còn giữ Luật của Lục Bát xưa nên người đọc ít thấy những bài Lục Bát giữ nguyên :

BÌNH BÌNH TRẮC TRẮC BÌNH BÌNH

BÌNH BÌNH TRẮC TRẮC BÌNH BÌNH TRẮC BÌNH

Tôi đọc Nắng Chiều Còn Vương thường chú ý đến điểm nầy! Giang Thiên Tường không thoát khỏi Lục Bát biến thức, nhưng trong nhiều câu 6/8, anh vẫn trung thành với Luật cũ, nghiêm túc và trân trọng. Điều nầy không dễ khi cảm xúc dâng trào và còn phải chọn từ sao cho đúng vận. Phải làm thế nào cho tình ý và Luật Thơ phải song hành, không vướng mắc, không đối chọi hay gây nhiều phản cảm. Tôi cảm phục Giang Thiên Tường khi thấy anh đã khéo léo giữ điều cần giữ và “phăng” những khi cần “phăng”.

Xin giới thiệu những cặp Lục Bát rất “đúng nghề” của Giang Thiên Tường trong Thi Phẩm vừa nêu:

Bâng khuâng bến đợi mơ mòng

Êm nghe tiếng hát bên dòng Hậu Giang

(Tà Áo Quê Hương, trang 20)

Còn đây một chút bơ vơ

Là em một cõi trời thơ vẫn chờ

(Mộng Ước Bên Đời, trang 21)

Chuông sầu bỗng tiếng ngân nga

Mang về nỗi nhớ tình xa ngút ngàn

(Theo Tiếng Chuông Chùa Ngân, trang 61)

Thôi thì mộng cũ không thành

Nhưng tranh đã điểm màu xanh của lòng

(Có một Niềm Vui, trang 71)

Thật là không dễ tìm ở đâu những cặp Lục Bát thuộc loại “giáo khoa” như thế!

Tất nhiên, Giang Thiên Tương không khỏi biến thức, nhưng không là sự biến thức dễ dãi mà luôn kéo theo sự nâng cao cảm xúc như kêu gọi sự xề xoà tha thứ của người đọc. Ai mà nỡ gọi là khuyết điểm hay tì vết với những vần Lục Bát dễ thương như thế này!

Người về bên bến sông xa

Chèo thuyền xuôi mái, bài ca năm nào

Êm êm tiếng hát đêm sao

Hồn tôi người rót ngọt ngào lời thương

Thuyền người phiêu lãng ngàn phương

Khi nao ghé lại tơ vương của lòng?

Để tôi xóa hết chờ mong

Mùa Xuân nở với nụ hồng tình yêụ.

(Hỏi Người Xưa, trang 51)

Hay

Đâu người duyên dáng đêm tàn

Nụ cười tươi thắm để ngàn luyến thương

Phất phơ tà áo còn vương

Nhớ người năm cũ, quê hương ngậm ngùi!

(Tà Áo Quê Hương, trang 20)

Hoặc

Tôi đi trong buổi chiều tàn

Ngỡ ngàng nhặt cánh lá vàng đầu tiên

Cỏ ôm đồi dốc nghiêng nghiêng

Âm thầm se sắt nỗi niềm Thu sang

Từ chia ly trước lang thang

Tìm đâu ân ái, muôn vàn tiếc thương

Tình Thu cũ vẫn còn vương

Còn đâu mộng đẹp ngày thương năm nàọ

(Thu Mong Chờ, trang 78)

Viết đến đây, tôi giật mình vì ý nghĩ “ mình khó tính với Lục Bát Giang Thiên Tương quá chăng”? Xin thưa là tôi chỉ đưa ra một lý do để cân nhắc, để lượm những viên ngọc quý trong thơ Lục Bát trong Nắng Chiều Còn Vường thôi! Xin bỏ qua nếu tôi có gì làm người đọc không vừa ý! Nghĩ cho cùng, làm một bài thơ Lục Bát mà khư khư giữ Luật thì không bao giờ chuyển tải điều mình muốn bày tỏ một cách trung thực. Ngay trong Truyện Kiều, đâu đó chúng ta cũng thấy Nguyễn Du làm Lục Bát thật tài tình, linh hoạt, và luôn tạo ra cảm xúc cao nhất. Xin dẫn chứng ngắn:

Người lên ngựa kẻ chia bào

Rừng phong thu đã nhuốm màu quan san

Dặm hồng bụi cuốn chinh an

Trông người đã khuất mầy ngàn dâu xanh

Người về chiếc bóng năm canh

Kẻ đi muôn dặm một mình xa xôi

Vầng trăng ai xẻ làm đôi

Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường…

Đoan Trường Tân Thanh (Nguyễn Du)

Thêm nữa, nếu chúng ta chịu khó vào Web www.lucbat.com là Trang Nhà”chuyên trị” Thơ Lục Bát thì sẽ thấy vô số Lục Bát biến thức trong đó!

Một điểm son đáng ghi của Nhà thơ Giang Thiên Tường trong Thơ Lục Bát là không quá dài cho mỗi bài. Một Nhà thơ thời thượng đã nêu đại ý: Nếu Lục Bát quá dài thì như là một chuyện kể lê thê, làm mất hứng thú cho người đọc, cho nên không thể dài quá 22 câu

…

Giang Thiên Tường đã khéo léo MỞ và khéo léo KẾT cho mỗi bài Lục Bát không vượt quá chuẩn mực (như là lời khuyên tốt) , là không quá 22 câu!

Như đã nói, tôi chưa hề gặp mặt hay quen biết với Nhà Thơ Giang Thiên Tường, cũng không tham dự lần ra mắt sách lần trước của anh, nhưng hôm nay Tập Nắng Chiều Còn Vương đã nằm trong tay tôi và đã qua tầm mắt tôi rồi! Tôi có vài lời cho riêng 10 bài Thơ Lục Bát trong Tập Thơ nầy của anh như là ý kiến rất RIÊNG về một đề tài rất hạn chế về Giang Thiên Tường!

 Ai đó đã viết một câu rất chí tình: “ Gặp Thơ như gặp bạn hiền quanh đây”.

Tôi mơ ước dù không gặp anh, tôi cũng đã gặp người bạn hiền trong đời mình, ít ra là qua những vần Lục Bát dễ thương của anh!

 20/8/2012, viết khi Nắng Chiều Còn Vương!

TRẦN KIÊU BẠC